„20 tysięcy biletów na 20 lat Polski w Unii Europejskiej” – to kampania inaugurująca obchody rocznicy 20-lecia obecności Polski w UE w obszarze infrastruktury. W ramach promocyjnej oferty PKP Intercity będzie można nawet za 20 proc. ceny regularnej udać się pociągiem do Wiednia, Pragi, Berlina czy Budapesztu.
Dzięki dwóm dekadom obecności w Unii Europejskiej, Polska należy do grona najszybciej rozwijających się państw na świecie. Nasze członkostwo w UE wymiernie przełożyło się na poprawę stanu dróg, infrastruktury kolejowej, pozwoliło na zwiększenie mobilności, a w efekcie także na wzrost zamożności społeczeństwa. Warto przypomnieć, że w momencie wstąpienia do UE mieliśmy zaledwie 600 km autostrad i dróg ekspresowych, obecnie kierowcy mogą już korzystać z ponad 5,1 tys. km takich dróg. Udało się zmodernizować 13 tys. kilometrów torów kolejowych, zakupić niemal 600 wagonów i ponad 100 nowoczesnych lokomotyw i elektrycznych zespołów trakcyjnych. Dzisiaj chcemy uczcić ten jubileusz, oferując Polakom 20 tysięcy biletów kolejowych w bardzo atrakcyjnych cenach na podróż pociągiem do pobliskich państw unijnych: Austrii, Czech, Niemiec i Węgier. Zapraszamy do korzystania z kolei – powiedział minister infrastruktury Dariusz Klimczak.
Oferta PKP Intercity jest ważna od 29 kwietnia do 26 maja. Zakupu można dokonać w kasach biletowych, za pomocą aplikacji mobilnej oraz na stronie internetowej przewoźnika. Do wykorzystania jest 20 tysięcy tańszych biletów. W ramach oferty Super Promo International funkcjonuje 5 progów cenowych. Gdy wyczerpie się jedna pula biletów, automatycznie rozpoczyna się sprzedaż z kolejnej. Istnieje możliwość zakupu biletów do 3 dni przed odjazdem pociągu. Przykładowo – cena bazowa za bilet z Warszawy do Wiednia to ok. 460 zł, a w promocji można już kupić bilet za niewiele ponad 100 zł. Z Krakowa do Pragi można pojechać koleją już za ok. 65 zł (normalnie 321 zł), podobnie do Budapesztu.
W ramach obchodów 20. rocznicy obecności Polski w Unii Europejskiej odbędzie się w całym kraju wiele pikników, festynów i innych interesujących wydarzeń, pokazujących korzyści z członkostwa Polski w strukturach unijnych. Najbardziej spektakularna, widoczna gołym okiem zmiana zaszła w ciągu ostatnich dwóch dekad w obszarze infrastruktury.
Łączymy polski i europejski system transportowy
Główne polskie szlaki drogowe, kolejowe, lotnicze, morskie oraz rzeczne są elementami Transeuropejskiej Sieci Transportowej TEN-T, o wspólnym znaczeniu dla Unii Europejskiej. Ta rozbudowana sieć połączeń zapewnia spójność terytorialną UE i swobodny przepływ osób oraz towarów. Współpraca na poziomie europejskim doprowadziła m.in. do utworzenia nowego korytarza transportowego Morze Bałtyckie – Morze Czarne – Morze Egejskie, który wypełni lukę infrastrukturalną wzdłuż wschodniej granicy UE. Co istotne, jego częścią jest Via Carpatia – najważniejsza trasa Polski Wschodniej i równocześnie kluczowa inwestycja na wschodniej flance NATO.
Drogowa sieć bazowa TEN-T w Polsce jest ukończona w ponad 90 proc. Część sieci kolejowej TEN-T jest już zelektryfikowana prawie w całości (96 proc.), a na 83 proc. linii pociągi towarowe mogą jeździć z maksymalnym obciążeniem 22,5 t na oś, długością składów 750 m.
Budowa i modernizacja infrastruktury transportowej łączącej państwa UE wspierana jest z instrumentu finansowego „Łącząc Europę” (Connecting Europe Facility – CEF). Inwestycje, które ostatnio otrzymały znaczne wsparcie z CEF to m.in. budowa drogi ekspresowej S61 łączącej Polskę z państwami bałtyckimi, a także transgranicznego połączenia na szlaku Via Carpatia pomiędzy Polską i Słowacją.
Inwestycje kolejowe
W całej Polsce w ciągu ostatnich 20 lat zmodernizowano prawie 13 tys. kilometrów torów. Ponad 50 proc. finansowania tych inwestycji pochodziło ze środków unijnych w ramach programów Sektorowego Programu Operacyjnego Transport (SPOT), Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (POIiŚ), Instrumentu „Łącząc Europę” (CEF), Programu Operacyjnego Polska Wschodnia (PO PW), Regionalnych Programów Operacyjnych (RPO). W ramach tych mechanizmów wsparcia finansowane są również projekty modernizacji i zakupu taboru.
Modernizacja linii kolejowej E65 Warszawa – Gdańsk pozwoliła na skrócenie czasu przejazdu ze stolicy nad morze do niespełna 2,5 h, a z południa Polski (Katowic i Krakowa) do około 5 h. Skrócenie czasu jazdy było możliwe dzięki wprowadzeniu nowych pociągów, w tym 20 składów Pendolino.
Nowoczesny i komfortowy tabor kolejowy
Zakup 20 pojazdów ED250 Pendolino, które rozpoczęły regularne kursy 14 grudnia 2014 roku, był przełomem w obsłudze pasażerów, którzy oczekiwali komfortu i wysokiej jakości na polskich torach. Projekt finansowany był z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013. Pojazdy wykorzystywane są obecnie w relacji Kołobrzeg – Trójmiasto – Warszawa – Katowice/Kraków/Wrocław – Bielsko-Biała/Rzeszów/Jelenia Góra.
W ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013 PKP Intercity SA zrealizowały łącznie 10 projektów współfinansowanych ze środków UE związanych z zakupem oraz modernizacją taboru. Uzyskano dzięki temu 2,1 mld zł z dotacji unijnych (przy łącznych nakładach 5,5 mld zł), co pozwoliło na zmodernizowanie lub zakup 263 wagonów, 30 lokomotyw spalinowych oraz 60 elektrycznych zespołów trakcyjnych.
Natomiast dzięki realizacji projektów z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 pozyskano 1,01 mld zł dotacji (przy łącznych nakładach 2,7 mld zł) i zmodernizowano lub zakupiono 335 wagonów oraz 53 lokomotywy.
W ramach obchodów jubileuszu 20-lecia przystąpienia Polski do Unii Europejskiej lokomotywa EU-160 Griffin została oklejona okolicznościową grafiką. Lokomotywa, wyprodukowana w Polsce, została zakupiona przez PKP Intercity z wykorzystaniem dofinansowania w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020.
Dzięki środkom Unii Europejskiej PKP SA udostępniły podróżnym po modernizacji ponad 100 dworców kolejowych w całej Polsce.
Nowoczesne i bezpieczne drogi
Dzięki inwestycjom wspieranym przez dofinansowanie ze środków UE Polska sieć drogowa tworzy coraz bardziej spójny układ komunikacyjny. Kierowcy mogą korzystać z ponad 5,1 tys. km autostrad i dróg ekspresowych, co stawia nas na 5. miejscu w UE pod względem długości dróg szybkiego ruchu.
Zakończono budowę autostrad A1, A4, A18, a już niebawem zakończona zostanie także autostrada A2. Ukończone zostały również trasy dróg ekspresowych S2, S51, S5 od Wrocławia do Nowych Marz, S8 od Wrocławia do Białegostoku. Bliskie ukończenia są drogi S1, S3, S6, S7 czy S61. Oddanych do użytkowania jest również wiele odcinków dróg S17 czy S19. Wielu z tych inwestycji nie można by było wybudować bez wsparcia UE, którego udział w latach 2004-2023 w finansowaniu wydatków wyniósł około 90 mld zł, co stanowiło ok 40 proc. wydatków poniesionych na inwestycje.
Inwestycje na drogach, także te realizowane przez samorządy, przyczyniły się znacząco do poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego. W roku wstąpienia Polski do UE odnotowano ponad 51 tys. wypadków, w których zginęło 5,7 tys. osób. W 2023 r. doszło do niespełna 21 tys. wypadków, a liczba ofiar zmniejszyła się do 1893.
Poprawa bezpieczeństwa wynika także z działań edukacyjnych i kampanii społecznych. W ostatnich kilku latach zrealizowano 7 projektów o łącznej wartości ponad 90 mln zł. Wartość dofinansowania tych projektów ze środków UE wyniosła 86 mln zł.
Rozwój lotnisk i infrastruktury lotniczej
Wśród kluczowych inwestycji lotniskowych znalazła się rozbudowa terminalu pasażerskiego na lotnisku Kraków-Balice, budowa nowoczesnej wieży kontroli lotniska w Katowicach-Pyrzowicach czy też wprowadzenie systemu dozowania ruchu lotniczego na Lotnisku Chopina w Warszawie. Te trzy porty, tylko w perspektywie finansowej w latach 2007-2013, skorzystały z pomocy unijnej na poziomie ok. 530 mln zł z Programu Infrastruktura i Środowisko.
Z kolei w Porcie lotniczym Gdańsk im. Lecha Wałęsy, dzięki środkom unijnym w wysokości ok. 240 mln zł, powstał m.in. nowy terminal pasażerski oraz droga kołowania.
Rozwój polskich lotnisk, dzięki funduszom unijnym, zaowocował także poprawą dostępności regionalnych obszarów kraju oraz wzrostem przepustowości lotnisk. Liczba pasażerów w samym Porcie Lotniczym Kraków-Balice wzrosła z 0,6 mln w 2003 roku do 9,4 mln w 2023 roku. Podobnie sprawa wygląda w przypadku Lotniska Chopina w Warszawie. Liczba pasażerów w przeciągu ostatnich 20 lat wzrosła 3,5-krotnie – z 5,2 mln w 2003 do 18,5 mln w 2023 r.
Wsparcie unijne przyczynia się również do znacznego rozwoju mniejszych lotnisk regionalnych w Polsce, szczególnie tych położonych w sieci TEN-T, jak Port Lotniczy Rzeszów-Jasionka czy Port Lotniczy Łódź.
Stawiamy na transport morski, śródlądowy i ochronę przeciwpowodziową
W polskich portach morskich rocznie nalicza się nawet 50 mld zł cła i podatków, dlatego kluczowe jest zwiększenie ich przepustowości. Modernizacja toru wodnego Świnoujście–Szczecin do głębokości 12,5 m kosztowała blisko 2 mld zł, z czego dofinansowanie UE wyniosło ponad 1,5 mld zł. Pozwoliło to na podwojenie maksymalnej wielkości statków mogących zawinąć do portu w Szczecinie, a także na poprawę bezpieczeństwa nawigacji statków morskich po szerszym i głębszym torze wodnym.
Transport wodny przyjazny środowisku, zwiększenie bezpieczeństwa mieszkańców terenów nadrzecznych i turystów wypoczywających nad wodą – te cele osiągamy dzięki inwestycjom poprawiającym funkcjonowanie budowli hydrotechnicznych. Dzięki modernizacji Stopnia Wodnego Brzeg Dolny, dofinansowanej ponad 94 mln zł ze środków unijnych, poprawiło się bezpieczeństwo przeciwpowodziowe w województwie dolnośląskim, warunki nawigacyjne na Odrze, a ryby zyskały możliwość sprawniejszej migracji. Modernizacja śluz i jazów, remont zdewastowanej zabudowy regulacyjnej czy wprowadzenie systemu informacji rzecznej to wymierne korzyści dla tworzenia stabilnych warunków nawigacyjnych, dla pracy przedsiębiorców oraz prowadzenia akcji lodołamania zapobiegającej powodziom zatorowym. Wdrożenie tych przedsięwzięć, o wartości niemal 3,4 mld zł, było możliwe dzięki wsparciu ich kwotą blisko 2,4 mld zł ze środków UE.
Przez ostatnie 20 lat Polska była ważnym beneficjentem środków europejskich przeznaczonych na gospodarkę wodną. Finansowano z nich budowę wałów przeciwpowodziowych i zbiorników, rozwój małej retencji, ochronę zasobów wodnych i odtwarzanie naturalnej ciągłości rzek, inwestycje kanalizacyjne i wodociągowe oraz rozwijano turystykę wodną i żeglugę śródlądową. Zrealizowano m.in.: największy obiekt hydrotechniczny w Polsce – Zbiornik Racibórz Dolny, o pojemności 185 mln m3, chroniący przed powodzią 2,5 mln mieszkańców rejonów nadodrzańskich o wartości za blisko 2 mld zł, (dofinansowanie UE w wysokości ok. 670 mln zł).
Rozbudowana została flota lodołamaczy dla Odry, Wisły i Zbiornika Dębe – wybudowano 8 lodołamaczy IV generacji aby chronić około 2 mln mieszkańców znad Wisły i Odry przed powodziami zatorowymi. Kolejne inwestycje obejmowały kompleksową Modernizację Wrocławskiego Węzła Wodnego, zabezpieczenie przeciwpowodziowe Żuław Wiślanych, I-II etap, (III etap planowany do realizacji lata 2021-2027) oraz inwestycje na szlaku Wielkich Jezior Mazurskich (śluzy i kanały) za kwotę ok. 300 mln zł.
Ministerstwo Infrastruktury