Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.
– Ulgi te mają jednak nie tylko zalety. Niższe składki oznaczają w przyszłości niższe świadczenia, a brak składek – brak uprawnień do świadczeń. Warto więc dobrze się zastanowić, zanim podejmie się decyzję o ich wykorzystaniu. Co ważne, skorzystanie z ulg nie jest obowiązkiem. To przedsiębiorca decyduje, czy woli dziś zaoszczędzić, czy zadbać o wyższe świadczenia w przyszłości – informuje Anna Grabowska regionalny rzecznik prasowy ZUS w woj. warmińsko-mazurskim
Ulga na start – jakie warunki, jakie skutki
Osoby, które po raz pierwszy rejestrują działalność gospodarczą albo wznawiają ją po przerwie wynoszącej co najmniej 60 miesięcy od zawieszenia lub zakończenia poprzedniej działalności, mogą skorzystać z tzw. ulgi na start. Ważnym warunkiem jest to, że w ramach nowej działalności przedsiębiorca nie może świadczyć usług na rzecz byłego pracodawcy w takim samym zakresie,
w jakim wykonywał je wcześniej jako pracownik (w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym).
Ulga na start to zwolnienie z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne przez
6 pełnych miesięcy kalendarzowych od rozpoczęcia działalności gospodarczej. Warto jednak pamiętać, że w tym czasie przedsiębiorca nie podlega ubezpieczeniu chorobowemu ani wypadkowemu, co oznacza, że w razie choroby lub wypadku w pracy nie ma prawa do świadczeń. Okres korzystania z ulgi nie jest również wliczany do stażu potrzebnego do nabycia prawa do renty
z tytułu niezdolności do pracy ani do ustalenia jej wysokości. Nie są także odprowadzane składki na ubezpieczenie emerytalne. Co ważne, mimo zwolnienia ze składek społecznych, przedsiębiorca ma obowiązek zgłosić się do ubezpieczenia zdrowotnego i opłacać składkę zdrowotną.
W województwie warmińsko-mazurskim było to 3 tys. osób – w tym 1 tys. z terenu oddziału ZUS w Elblągu oraz 2 tys. z terenu działania oddziału ZUS w Olsztynie.
Preferencyjne składki – niższy ZUS przez dwa lata
Po zakończeniu 6-miesięcznej „ulgi na start” lub po wcześniejszej rezygnacji z niej, przedsiębiorca może przez kolejne 24 miesiące korzystać z preferencyjnych składek ZUS-u. Ich wysokość ustalana jest od zadeklarowanej podstawy, która nie może być niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia. Od tej kwoty wyliczane będą w przyszłości m.in. zasiłek chorobowy, macierzyński czy opiekuńczy.
Warto zwrócić uwagę, że okres opłacania preferencyjnych składek tylko w ograniczonym zakresie wlicza się do stażu emerytalnego. Dwa lata opłacania preferencyjnych składek (od 30% minimalnego wynagrodzenia) to w praktyce tylko trochę ponad 7 miesięcy okresów składkowych zaliczanych do emerytury, zamiast 24 miesięcy.
W województwie warmińsko-mazurskim ulga obejmowała łącznie 8,2 tys. osób — w tym 2,6 tys. w regionie obsługiwanym przez ZUS w Elblągu oraz 5,5 tys. w oddziale w Olsztynie.
Mały ZUS Plus – nawet przez 3 lata
Mały ZUS Plus to ulga, która pozwala przedsiębiorcy obniżyć składki na ubezpieczenia społeczne, obliczając je od dochodu z działalności za poprzedni rok. Podstawa wymiaru tych składek nie może być niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia ani wyższa niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Z ulgi można korzystać maksymalnie przez 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy prowadzenia działalności.
Aby skorzystać z ulgi, przedsiębiorca musi m.in:
- być wpisany do CEIDG lub być wspólnikiem spółki cywilnej,
- osiągnąć w poprzednim roku kalendarzowym przychód nie wyższy niż 120 tys. zł (jeśli działalność była prowadzona krócej, limit liczy się proporcjonalnie do liczby dni),
- prowadzić działalność przez co najmniej 60 dni w poprzednim roku.
Zgłoszenie do Małego ZUS Plus odbywa się w określonych terminach – spóźnienie oznacza, że w danym roku nie będzie już możliwości skorzystania z ulgi.
Choć niższe składki wyraźnie zmniejszają koszty prowadzenia firmy, warto pamiętać, że wpływają one na wysokość przyszłych świadczeń, takich jak zasiłki, renta czy emerytura. Przed podjęciem decyzji o skorzystaniu z ulgi warto to dobrze przemyśleć.
Na Warmii i Mazurach dotyczy to 5,4 tys. osób — 1,7 tys. podlega pod oddział ZUS w Elblągu, a 3,6 tys. pod oddział ZUS w Olsztynie.
Wakacje składkowe – składki pokrywa państwo
Wakacje składkowe to nowa forma wsparcia dla mikroprzedsiębiorców wpisanych do rejestru Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej oraz komorników sądowych. Umożliwia zwolnienie z opłacania składek przez jeden wybrany miesiąc w roku, pod warunkiem spełniania określonych kryteriów. Przedsiębiorca nie musi wówczas opłacać składek na: ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe, dobrowolne chorobowe oraz na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy.
Co ważne, składki za ten miesiąc pokrywa budżet państwa – naliczane są one od minimalnej obowiązującej podstawy wymiaru. Ulga ta jest udzielana w ramach pomocy de minimis. Mogą z niej skorzystać także przedsiębiorcy opłacający preferencyjne składki lub korzystający z Małego ZUS Plus.
Warto jednak pamiętać, że wakacje składkowe nie obejmują składki zdrowotnej ani składek należnych za pracowników. Należy je opłacić również za ten miesiąc, w którym przedsiębiorca jest zwolniony z własnych składek na ubezpieczenia społeczne.
Od uruchomienia programu w listopadzie 2024 roku ZUS przyjął już niemal 2 miliony wniosków o wakacje składkowe. W samym województwie warmińsko-mazurskim złożono blisko 60 tys. wniosków – w oddziale ZUS w Elblągu około 19 tys., a w oddziale ZUS w Olsztynie 41 tys.
źródło: ZUS