Tłusty Czwartek to jedno z najbardziej wyczekiwanych świąt w Polsce, obchodzone w ostatni czwartek przed Wielkim Postem. To dzień, w którym wszelkie diety idą w zapomnienie, a królem stołu stają się pączki, faworki i inne słodkie przysmaki. Dlaczego jednak tak chętnie świętujemy ten dzień i skąd wzięła się ta tradycja?
Historia i tradycja
Początki Tłustego Czwartku sięgają jeszcze czasów pogańskich. Dawniej był to dzień świętowania odejścia zimy i nadejścia wiosny, podczas którego zajadano się tłustymi potrawami, takimi jak mięso, słonina i chleb nasączony tłuszczem. W średniowieczu tradycja ta nabrała chrześcijańskiego charakteru – stała się ostatnią okazją do obfitego ucztowania przed 40-dniowym postem.
Początkowo zamiast słodkich pączków jedzono ich wersję na słono – były nadziewane mięsem i smażone na smalcu. Dopiero w XVI wieku pojawiły się pierwsze słodkie pączki, a ich receptury przez wieki były udoskonalane. Współczesne, lekkie i puszyste pączki, które znamy dzisiaj, zawdzięczamy cukiernikom z XVIII wieku.
Jakie przysmaki królują w Tłusty Czwartek?
Największą popularnością w tym dniu cieszą się oczywiście pączki. Tradycyjnie smażone na głębokim tłuszczu, nadziewane marmoladą różaną, budyniem, ajerkoniakiem czy czekoladą, a następnie posypane cukrem pudrem lub polane lukrem. Istnieje przesąd, że kto nie zje ani jednego pączka w Tłusty Czwartek, nie będzie miał szczęścia w nadchodzącym roku!
Drugim popularnym przysmakiem są faworki, zwane również chrustem. To kruche, złociste ciastka smażone na tłuszczu i obficie posypywane cukrem pudrem. Lekkie, chrupiące i wprost rozpływające się w ustach – dla wielu są nawet lepsze od pączków!
Niektórzy przygotowują również mniej znane regionalne przysmaki, takie jak różki karnawałowe, oponki serowe czy hiszpańskie churros.
Ile pączków zjadamy w Tłusty Czwartek?
Według szacunków przeciętny Polak zjada tego dnia około 2-3 pączki, a łącznie w całym kraju konsumujemy ich nawet 100 milionów! To pokazuje, jak wielką sympatią darzymy tę słodką tradycję. Piekarnie i cukiernie pracują pełną parą, a przed najlepszymi lokalami ustawiają się długie kolejki.
Czy Tłusty Czwartek jest tylko w Polsce?
Podobne tradycje istnieją również w innych krajach:
- W Niemczech obchodzi się Weiberfastnacht, czyli „Babski Czwartek” – dzień karnawałowych zabaw i słodkich wypieków.
- We Francji i w USA znany jest jako Mardi Gras („Tłusty Wtorek”), kiedy również spożywa się tłuste i słodkie potrawy.
- W Wielkiej Brytanii w ostatni dzień karnawału obchodzony jest Pancake Day, czyli dzień naleśników.
Tłusty Czwartek bez wyrzutów sumienia!
Choć pączki nie należą do dietetycznych przysmaków (jeden to około 300–400 kcal), warto tego dnia pozwolić sobie na chwilę słodkiej przyjemności. Zwłaszcza że według tradycji przynosi to szczęście! A jeśli ktoś chce spalić dodatkowe kalorie, może wybrać się na długi spacer lub trochę potańczyć – w końcu to jeszcze czas karnawału.
Niezależnie od tego, ile pączków uda się zjeść, Tłusty Czwartek to świetna okazja do celebrowania słodkich chwil i dzielenia się nimi z bliskimi.