Od 1 stycznia 2025 roku w Polsce zaczął obowiązywać unijny nakaz selektywnego zbierania odpadów tekstylnych, obejmujący odzież i obuwie. Zadanie to spoczywa na gminach, które są zobowiązane do utworzenia co najmniej jednego Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK) na swoim terenie. To właśnie tam mieszkańcy będą mogli oddawać niepotrzebne tekstylia, dając im szansę na drugie życie.
Przeciętny Europejczyk kupuje rocznie około 26 kg ubrań, co przekłada się na znaczną ilość odpadów tekstylnych. Według badań Wspólnego Centrum Badawczego (JRC) w 2019 roku w Unii Europejskiej wygenerowano łącznie 12,6 mln ton odpadów włókienniczych, z czego 5,2 mln ton stanowiły odpady odzieży i obuwia – to około 11 kg na osobę rocznie. Niestety, aż 78% tych odpadów nie jest zbieranych selektywnie, co oznacza, że trafiają one do zmieszanych odpadów komunalnych, przeznaczonych do spalenia lub składowania, co negatywnie wpływa na środowisko.
Wiceminister klimatu i środowiska Anita Sowińska podkreśla, że bez zmian w zarządzaniu odpadami tekstylnymi przemysł ten będzie nadal przyczyniał się do nadmiernej emisji gazów cieplarnianych, zużycia zasobów naturalnych oraz zanieczyszczenia wód. Stare ubrania zapełniają składowiska, a wiele z nich trafia w przypadkowe miejsca, takie jak lasy.
Aby skutecznie wdrożyć nowe przepisy, gminy mogą oprócz PSZOK-ów wprowadzić dodatkowe rozwiązania, takie jak:
Kontenery na tekstylia rozmieszczone w miejscach publicznych, umożliwiające łatwy dostęp mieszkańcom.
Akcyjne zbieranie w workach „door-to-door”, polegające na wyznaczeniu dni, w których mieszkańcy mogą wystawić worki z tekstyliami przed domami, skąd zostaną odebrane.
Odbieranie nadających się do ponownego użycia tekstyliów bezpośrednio z mieszkań po zgłoszeniu, zgodnie z zasadami przyjętymi w danej gminie.
Współpracę z organizacjami non-profit zajmującymi się charytatywnym zbieraniem odzieży nadającej się do ponownego użycia.
Wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów tekstylnych ma na celu zmniejszenie negatywnego wpływu przemysłu odzieżowego na środowisko poprzez promowanie ponownego użycia i recyklingu materiałów. Dzięki temu możliwe będzie ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, zużycia wody oraz zanieczyszczenia gruntów i wód.
Mieszkańcy powinni być świadomi nowych zasad i aktywnie uczestniczyć w segregacji odpadów tekstylnych, co przyczyni się do ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju.
źródło: gov.pl